Παρασκευή 15 Ιανουαρίου 2010

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ


ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
Θανάσης Ζούλιας - Αρχιτέκτων πολεοδόμος

¨Εχει παρατηρηθεί ότι από το 2000 και μετά, μια σειρά από τροποποιήσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας, μετά από μια συγκεκριμένη διαδικασία ( που τείνει να γίνει κανόνας!) , καταλήγει να εφαρμόζεται πάντα σε βάρος των συμφερόντων του πολίτη και των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών.
Συγκεκριμένα
- Οι τροποποιήσεις του ΓΟΚ 2000, έγιναν με την προσθαφαίρεση λέξεων, συνδέσμων, και μικροφράσεων που όμως άλλαξαν εντελώς το πνεύμα της εγκεκριμένης μέχρι τότε πολεοδομικής νομοθεσίας με τρόπο τόσο πολύπλοκο και αποσπασματικό που για πολύ μεγάλη χρονική περίοδο ήταν σχεδόν αδύνατο και για την πλειοψηφία των μηχανικών αλλά ενδεχομένως και για τους βουλευτές να καταλάβουν τι γίνεται και τι ακριβώς αλλάζει.
- Το 2003 με τον Ν 3212 για τον τρόπο έκδοσης αδειών, εγκρίθηκε πράγματι στα 8 πρώτα του άρθρα ένας τρόπος έκδοσης αδειών και ελέγχου των κατασκευών, σαφέστατα αντιγραφειοκρατικός και ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ, που απλούστευε τις διαδικασίες τόσο για τον πολίτη και τους ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς, όσο και για τους σωστούς δημόσιους υπάλληλους μηχανικούς.
Παράλληλα, στα υπόλοιπα άρθρα του, με την ίδια μέθοδο προσθήκης λέξεων, άρθρων και μικροφράσεων ή πολύπλοκων παραπομπών σε διάσπαρτα άρθρα και υποπαραγράφους, έγιναν τροποποιήσεις που στην ουσία άλλαζαν ουσιαστικά το πνεύμα της αρχικής νομοθεσίας. Με τον τρόπο αυτό καθιερώθηκαν έντονα αυστηρότεροι όροι για την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης, της οποίας όμως ο ορισμός διευρύνθηκε μάλλον υπερβολικά, ώστε να δίδεται η εντύπωση ότι αντικείμενο της νομοθεσίας δεν ήταν η παραγωγή όμορφου δομημένου χώρου, αλλά η δημιουργία προστιμοπαγίδων!
Το 2004 και μετά από μία σειρά αναστολών, των διατάξεων αυτών, από την νέα ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ, καταλήξαμε να ακυρωθούν τα καλά για τους πολίτες και τους μηχανικούς άρθρα για τον αντιγραφειοκρατικό τρόπο έκδοσης αδειών και να μείνουν μόνο εκείνα τα άρθρα που αφορούσαν τα πρόστιμα και την ιδιαίτερα διευρυμένη εκδοχή για την αυθαίρετη δόμηση.
Αποτέλεσμα αυτών των μεθοδεύσεων ήταν η νεκρανάσταση του καταργημένου νόμου έκδοσης αδειών του 1993 και η δημιουργία ενός «Φραγκεσταινικού» νομοθετικού κατασκευάσματος, που προέκυψε από τον συνδυασμό διατάξεων του 2003 με διατάξεις του 1993 που είχαν συνταχθεί με τελείως διαφορετική φιλοσοφία!
-Το 2009 με τον γνωστό Νόμο για τους Ημιυπαίθριους προσπάθησε η Ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ να αντιμετωπίσει ένα χρονίζον πρόβλημα του Ελληνικού δομημένου χώρου. Πάλι εγκρίθηκαν κάποιες διατάξεις, ας πούμε, φιλικές προς τον πολίτη (το αν είναι συνταγματικές ή όχι ας το κρίνουν οι αρμόδιοι), και κάποιες άλλες περιοριστικές για τους Ημιυπαίθριους και τα Υπόγεια, όχι ιδιαίτερα προσφιλείς στους πολίτες και τους μηχανικούς.
Ακολούθησαν, οι πρωτοφανείς σε έκταση, αέναες συζητήσεις για τις διατάξεις αυτές για να καταλήξουμε μετά τις εκλογές του 2009, να γίνουν ενέργειες από την νέα ηγεσία του ΥΠΕΚΑ, που καταργούσαν πάλι τις διατάξεις που, καλώς ή κακώς, θεωρούνταν φιλικές για τους πολίτες και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά αφήνοντας σε ισχύ τις περιοριστικές διατάξεις για τους νέους ΗΥ και τα Υπόγεια.
Επειδή αυτή η μέθοδος τροποποιήσεων και εφαρμογής της νομοθεσίας που τείνει να αποκτήσει πάγιο χαρακτήρα, δημιουργεί ένα αδιαφανές και πολύπλοκο νομοθετικό περιβάλλον, το οποίο μπορούν να ερμηνεύσουν μόνο οι δεινοί λύτες πολύπλοκων σπαζοκεφαλιών και το οποίο φυσικά σε τίποτα δεν αρμόζει με τις διακηρύξεις από όλα σχεδόν τα κόμματα, αλλά και ιδιαίτερα από τον σημερινό Πρωθυπουργό, για διαφάνεια και απλοποίηση της νομοθεσίας, ώστε να είναι εύκολα προσιτή στον απλό πολίτη, ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΕ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών να είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι (κάτι σαν Συνήγοροι του πολίτη για πολεοδομικά θέματα), σε τέτοιες πρακτικές αδιάφανης τροποποίησης της Πολεοδομικής Νομοθεσίας που καταλήγει να δημιουργεί ένας χαοτικό νομοθετικό περιβάλλον κατάλληλο για την δημιουργία συνθηκών διαπλοκής.

Επίσης πιστεύω ότι, τόσο σε ιδιωτική βάση αλλά και μέσα από τους φορείς μας, θα πρέπει να προχωρήσουμε στην διερεύνηση σε βάθος και στην αποκάλυψη των πραγματικών στόχων αλλά και των διαδικασιών που δημιουργούν αυτές οι αδιαφάνειες.
Είναι αυτονόητο ότι η δικαιολογημένη ανασφάλεια και σύγχυση που προκαλούν αυτές οι πρακτικές, έχουν σοβαρότατες επιδράσεις, και στην ποιότητα του δομημένου χώρου ΑΛΛΑ και στις όποιες πρωτοβουλίες για το ξεκίνημα κάποιων νέων δουλειών που θα ανατρέψουν το καταστροφικό οικονομικό κλίμα και την κρίση στην οποία είμαστε βυθισμένοι.

Θανάσης Ζούλιας
Αρχιτέκτων-πολεοδόμος