Αθανάσιος Ζούλιας
αρχιτέκτων - πολεοδόμος
GREEK VERSION
Αφού απολάυσουμε το μαγευτικό αυτό τοπίο που βρίσκεται περίπου 1 ώρα μακρυά από το Πόρτο και ονομάζεται Douro με κύρια αγροτική δραστηριότητα τα αμπέλια, και το οποίο έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με ελληνικά τοπία - πεζούλες κλπ - ας το παρατηρήσουμε από τη σκοπιά του δομημένου περιβάλλοντός του.
Αφού απολάυσουμε το μαγευτικό αυτό τοπίο που βρίσκεται περίπου 1 ώρα μακρυά από το Πόρτο και ονομάζεται Douro με κύρια αγροτική δραστηριότητα τα αμπέλια, και το οποίο έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με ελληνικά τοπία - πεζούλες κλπ - ας το παρατηρήσουμε από τη σκοπιά του δομημένου περιβάλλοντός του.
Στο σημείο 1 βλέπουμε ότι ο κύριος όγκος του οικισμού είναι αναπτυγμένος "καπάκι" σε μιά κορυφογραμμή !
Στο σημείο 2 παρατηρούμε ότι τα "εκτός σχεδίου" σπίτια είναι σαφώς διόροφα, και μεγαλύτερα των 200 τμ. με στεγασμένες βεράντες και το κυριώτερο κτισμένα ΚΑΠΑΚΙ στο τοπίο , δηλαδή καθισμένα στο φυσικό έδαφος (σε εδαφική έξαρση) και με ύψος πάνω από 7 μ . χωρίς καμμία εκσκαφή και προσπάθεια να "χωθούν" κάπου και να κρυφθούν.
Στην Ελλάδα κάποιες ασαφείς νομοθετικές διατάξεις εμβόλιμες στον 3212/2003 (σε άσχετο νομοσχέδιο μέρος του οποίου έχει καταργηθεί) σε συνδυασμό με την περιοριστκή υστερία κάποιων μυστηριωδών υπέρμαχων ΜΟΝΟ του φυσικού περιβάλλοντος (αγνοώντας το δομημένο περιβάλλον και το ανθρώπινο περιβάλλον), το τοπίο αυτό είναι ρητά απαγορευμένο να δημιουργηθεί !! Ετσι τα εκτός σχεδίου σπίτια σε ένα παρόμοιο ελληνικό τοπίο θα έπρεπε να είναι υπόσκαφα!! για να μην εξέχουν από καμμία εδαφική έξαρση. Μια ιδέα που πιθανά βγαίνει από κάποια στοιχεία ντόπιας αρχιτεκτονικής του περασμένου αιώνα για σταβλιά ζώων και είχε σχέση όχι τόσο με την προστασία του περιβάλλοντος αλλά την οικονομία του κτίσματος και την προστασία του από καιρικά φαινόμενα, και αν μη τι άλλο προοριζότανε για ζώα με ΄μικρό προσδόκιμο ζωής. Συμφωνούμε απόλυτα με την κατασκευή τέτοιων σπιτιών - σαν βιοκλιματικές κατασκευές που όμως είναι καθισμένες σε κάποια εδαφικά πλατώματα και με την προυπόθεση προστασίας τους από την ακτινοβολία του ραδονίου που σύμφωνα με αρκετούς βιοκλιματικούς επιστήμονες φαίνεται να υπάρχει έντονη στα ελληνικά εδάφη. Ομως στην πράξη , αυτές οι ανεγκέφαλες διατάξεις του 3212/2003 σε συνδυασμό πάντα με την υπέρβαση προς το δυσμενέστρο της εφαρμογής του από τις υπηρεσίες ,εχουν σαν αποτέλεσμα να οδηγούνται οι οικοδομούντες μετά το 2003 σε εκτεταμένες εκσκαφές του τοπίου και αφαίρεση χώματος (πολλές φορές σε ύψος πάνω από 8 μ !!), για να δημιουργήσουν πλάτωμα και να "χώσουν" το σπίτι μέσα. Ετσι όμως δημιουργείται ΑΝΗΚΕΣΤΟΣ βλάβη στο τοπίο αφού είναι σχεδό αδύνατο να επανέλθει στην φυσική του μορφή !!
Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ
Φυσικά οι φίλοι του καλού κρασιού θα αναγνώρισαν την κοιλάδα του Douro (του χρυσού) στην περιοχή του Πόρτο, μια περιοχή που εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια είναι συνδεδεμένη με τα κρασιά. Σήμερα τα κρασιά της είναι Ονομασίας ελεγχόμενης προέλευσης (DOURO DOC) και στις υπέροχες πλαγιές των λόφων της κοιλάδας ευδοκιμούν οι ποικιλίες Tinto και Touriga National από τις οποίες παράγονται τα περίφημα κρασιά Porto (Quinto do Noval, Quinto de la Rosa , Grahamis και τόσα άλλα). Διάσημα επίσης τα ξηρά κρασιά της - Ferreira, Quinta do cotto, Niepoort. Για περισσότερες πληροφορίες συνδεθείτε με ιστοσελίδα http://www.wineanorak.com/douro2004_1.htm
Το μυστικό της μοναδικότητας των κρασιών αυτών, οφείλεται στο μικροκλίμα της κοιλάδας. Προφυλαγμένη από ανέμους από τα βουνά του Marao, με τα ζεστά και ξηρά καλοκαίρια. Το σχιστολιθικό έδαφός της απορροφά την ζέστη της ημέρας και την εκπέμπει το βράδυ διατηρώντας μια σταθερή θερμοκρασία στα αμπέλια. Συγχρόνως η παρουσία του νερού και το υψόμετρο στις πλαγιές, εξασφαλίζει μια διακριτική δροσιά. Ο τουρισμός της που φθάνει με μικρά πλoιάρια κρουαζιέρας που ξεκινάνε από το Πόρτο μένει σε ξενοδοχεία ενδιαφέρουσας αρχιτεκτονικής και είναι προσανατολισμένος στην απόλαυση των κρασιών της και της φύσης. Με αυτά τα δεδομένα, μπορούμε να κατανοήσουμε και την λογική αυτού του αρμονικού παντρέματος του φυσικού, του δομημένου και του ανθρώπινου περιβάλλοντος που έχει σαν αποτέλεσμα το τοπίο που βλέπουμε. Το έδαφος στις πλαγιές είναι εξαιρετικά πολύτιμο για τις καλλιέργειες, οι άνθρωποι το σέβονται, κτίζουν τον οικισμό τους καπάκι στην κορυφογραμμή που είναι το λιγότερο εύφορο σημείο, ακουμπάνε τα “εκτός σχεδίου” σπίτια τους με σεβασμό στο έδαφος και το χώμα τους , χωρίς να το αφαιρούν για να χώσουν μέσα τα σπίτια και να τα κρύψουν από κάτι. Τέλος οι κάτοικοί της (το ανθρώπινο περιβάλλον) διατηρούν επί αιώνες τον αγροτικό χαρακτήρα της περιοχής και δεν ξεπουλάνε τα χωράφια τους για να κτισθούν «τουριστικές μεζονέττες». Τον όποιο τουρισμό τους τον κατευθύνουν σε συγκεκριμένα σημεία που όμως τα σχεδιάζουν με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Ένα όμορφο τοπίο δεν είναι ποτέ αποτέλεσμα – ανεγκέφαλων, δογματικών κανονιστικών ρυθμίσεων που δήθεν ισχύουν παντού και πάντα. Πιστεύω ότι είναι υπόθεση προσεκτικού συνολικού σχεδιασμού τους από αρχιτέκτονες πολεοδόμους και αρχιτέκτονες τοπίου που θα προσπαθήσουν να βρούν την πολυπόθητη αρμονία μεταξύ του φυσικού, του δομημένου και του ανθρώπινου περιβάλλοντος κάθε συγκεκριμένης περιοχής.
-
-
-
ENGLISH VERSION
Against the taboos of building in unzoned and rural areas
By Ath.Zoulias – dr. architect – urbanist.
After enjoying this enchanting landscape, found about 1 hour away from Porto and named Douro, with vineyards as its main agricultural activity and many common characteristics with Greek landscapes – terraces etc.,- let us observe it from the angle of its built environment.
At point 1, we see that the main volume of the settlement is developed right on top of a ridgeline.
At point 2, we observe that the isolated houses built in the fields area are clearly 2-storey ones, larger than 200 sq.m., with roofed porches and above all, built on top of the landscape, that is, sitting on the natural ground (on a prominence) and with a height of more than 7m without any digging up and effort to have them “shoved” somewhere and hidden.
In Greece, some fuzzy legislative clauses inserted in Law 3212/2003 (in an unrelated bill, part of which has been abolished) combined with the restricting hysteria of some mysterious proponents of ONLY the natural environment (ignoring the built environment and the human environment) definitely prohibit this type of landscape from being created. So, houses in an unzoned or a rural area at a similar Greek landscape should be dug-in (!!) so as to not protrude from any ground prominence. An idea that probably stems from some elements of local architecture of the past century for animal stables, which had to do not as much with the protection of the environment as with the economy of the building and its protection from weather phenomena., and if not anything else, was intended for animals with a short life-expectancy. We absolutely agree with the construction of such houses – as bioclimatic constructions sitting on some flat ground - and under condition of their protection from radon radiation which according to several bioclimatic scientists seems to have a pronounced presence in Greek soils. Yet in practice, these brainless clauses of L. 3212/2003, always combined with the authorities’ tendency to overstep to the worse in their application, have as a result to lead those building after 2003 in extensive excavations and earth removal (many times at a height of more than 8m !!) in order to create a flat ground and “shove” the house inside it. But this creates an incurable damage to the landscape since it is almost impossible for it to come back to its natural shape!
INTERPRETATION OF THE LANDSCAPE
Naturally the friends of fine wine must have recognized the valley of the Douro (gold) in the area of Porto, an area connected to wine for 2 thousand years. Today, its wines have “protected designation of origin” (Douro Doc) and on the fabulous hill slopes of the valley, the Tinto and Touriga National varieties are grown, producing the famous Port wines (Quinto do Noval, Quinto de la Rosa, Grahamis and so many others). Its dry wines – Ferreira, Quinta do cotto, Niepoort – are also famous. For more information visit the webpage: http://www.wineanorak.com/douro2004_1.htm
The secret for the uniqueness of these wines lies in the valley’s microclimate. It is protected from the winds by the mountains of Marao and it has warm and dry summers. Its schistose ground absorbs the heat during the day and releases it during the night, keeping a study temperature for the vineyards. At the same time, the presence of water and the altitude of the slopes, provides a discrete coolness.
Tourism is centered on the enjoyment of the area’s wines and nature, with people arriving on small cruise-boats departing from Porto and staying in hotels of an interesting architecture. Taking these facts into account, we may comprehend the logic behind this harmonious of matching of the natural, the built and the human environment which results in the landscape we see.
The ground on the slopes is extremely valuable for cultivation, the people respect it, they build their settlement on top of the ridgeline which is the least fertile part, lay their “isolated houses” with respect on the ground and the earth, without removing it to shove the houses inside and hide them from something. Finally, its people (the human environment) have preserved the agrarian character of their area for centuries and do not sell off their fields to have “tourist maisonettes” built on them. Whatever tourism they may have, it is directed to particular spots designed with a special architectural interest.
A beautiful landscape is never the result of brainless, dogmatic regulatory rules which supposedly apply everywhere and always. I believe they are the result of careful, concerted crafting by architect planners and landscape architects who will try to find the much-desired harmony between the natural, the built and the human environment for each particular area.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου